همشهری آنلاین _ حسن حسن‌زاده: حالا که ۱۰ سال از پخش آن برنامه رادیویی می‌گذرد «کورش قاسمیان» با دوچرخه‌اش به چهار گوشه کشور سفر کرده و یکی از سایکل‌توریست‌های باتجربه تهران است. او علاوه بر سفرهای جذاب و پرماجرایش به نقاط مختلف کشور، گروهی را برای آموزش دوچرخه‌سواری شهری و ترویج فرهنگ استفاده از دوچرخه راه‌اندازی کرده است؛ گروهی متفاوت و متشکل از دوچرخه‌سواران تازه‌کار و حرفه‌ای که با ایده‌های جذابی مانند راه‌اندازی کارگاه آموزش تعمیر دوچرخه، دوچرخه‌سواری دوستدار محیط‌زیست و... جوانان بسیاری را به رکاب‌زنی ترغیب کرده است. در این گزارش با قاسمیان، سایکل‌توریستی که برای حفظ محیط‌زیست دغدغه دارد، برای حمایت از معلولان و مؤسسات خیریه رکاب می‌زند و آرزویش همه‌گیر شدن فرهنگ استفاده از دوچرخه است گفت‌وگو کرده‌ایم.
وقتی در نوجوانی هر روز مسافت خانه تا باشگاه را با دوچرخه رکاب می‌زد، آن روزها نمی‌دانست دست تقدیر آینده او را نه با رشته‌های رزمی، بلکه با دوچرخه و رکاب زدن در جاده‌های بی‌انتها گره زده است. سفر با دوچرخه را از سال ۱۳۹۰ آغاز کرده و حالا یکی از سایکل‌توریست‌های باتجربه تهران است. قاسمیان می‌گوید: «همه چیز از یک برنامه رادیویی شروع شد. یک روز صبح که مثل همیشه با دوچرخه از خانه به محل کار می‌رفتم و به رادیو گوش می‌دادم با سایکل توریسم آشنا شدم. آن روز فهمیدم سفر با دوچرخه همان گمشده‌ای است که همیشه به دنبالش بودم. طولی نکشید که با دوچرخه به ارمنستان و گرجستان سفر کردم و کمی بعد همزمان با اربعین حسینی از مرز مهران تا نجف و کربلا را رکاب زدم. پس از این سفرها و آشنایی با آداب و رسوم مناطق مختلف و گشت‌وگذار در مناظر طبیعی بود که سفر با دوچرخه به برنامه ثابت زندگی‌ام تبدیل شد.»
قاسمیان تا امروز ده‌ها هزار کیلومتر از جاده‌های کشور را با دوچرخه رکاب زده و به چهار گوشه ایران سفر کرده. اما برخلاف بسیاری از سایکل توریست‌ها، عدد و رقم دقیقی از مسافتی که در ۱۰ سال اخیر رکاب زده، ثبت نکرده است. او می‌گوید: «با دوچرخه تقریباً به تمام استان‌ها سفر کرده‌ام، اما نمی‌دانم تا امروز چند کیلومتر رکاب زده‌ام. هدف اصلی من از سفر با دوچرخه ثبت رکورد و اعداد و ارقام نیست.»
- مدرس دوچرخه‌سواری
راه‌اندازی گروهی برای آموزش دوچرخه‌سواری شهری به علاقه‌مندان دوچرخه‌سواری یکی از ارزشمندترین فعالیت‌های این سایکل‌توریست باتجربه است. قاسمیان که دوره‌های مربیگری دوچرخه‌سواری را هم با موفقیت پشت سر گذاشته و اکنون استاد رشته دوچرخه‌سواری شهری در دانشگاه علمی‌ـ کاربردی است از چگونگی راه‌اندازی این گروه می‌گوید: «خودرو شخصی ندارم و سال‌هاست که مسافت خانه تا محل کار را با دوچرخه رکاب می‌زنم. رکاب زدن در خیابان‌ها و معابر شهر اما شرایط متفاوتی دارد. اگرچه طی سال‌های اخیر چند مسیر ویژه دوچرخه‌سواری ساخته شده اما بسیاری از خیابان‌ها و معابر شهری ما آبستن خطرات بسیاری برای دوچرخه‌سوارهاست. این خطرات اما با آموزش بایدها و نبایدهای دوچرخه‌سواری شهری، رعایت ایمنی و انتخاب مسیر درست برای رکاب زدن کاهش پیدا می‌کند. چند سال پیش به فکر راه‌اندازی گروهی برای آموزش دوچرخه‌سواری شهری به علاقه‌مندان دوچرخه‌سواری افتادم. یکی از دوستانم خانه قدیمی‌شان را برای برگزاری کلاس‌ها در اختیارم قرار داد و سرای چرخ متولد شد.»
- فتح توچال با دوچرخه
ارتفاعات شمال تهران از توچال و دارآباد و جاده امامزاده داود(ع) پاتوق اعضای حرفه‌ای‌تر این گروه و تمرین شاخه‌ای از رشته دوچرخه‌سواری به نام دوچرخه‌سواری دانهیل است. «حمید حامی» که ۴ ماه پیش عضو گروه شد و با یادگیری زیر و بم دوچرخه‌سواری حالا پای ثابت دوچرخه‌سواری دانهیل در ارتفاعات شمال تهران است، می‌گوید: «۴ ماه پیش که در سرای چرخ عضو شدم، اطلاعات زیادی درباره دوچرخه‌سواری نداشتم. حالا تقریباً همه کارهای روزمره‌ام را با دوچرخه انجام می‌دهم و رکاب زدن در شهر به یکی از برنامه‌های ثابت روزانه‌ام تبدیل شده است. به دوچرخه‌سواری دانهیل هم علاقه داشتم و سرای چرخ مقدمات یادگیری و تمرین در این رشته را هم برای من فراهم کرد.» حامی ادامه می‌دهد: «جاده قدیمی امامزاده داود(ع)، جاده کوهسار و بخش‌هایی از ارتفاعات توچال، دربند و دارآباد بهترین مناطق برای دوچرخه‌سواری دانهیل و اندرود است. این رشته مهارت و آمادگی جسمانی بالایی لازم دارد و در صورت توسعه امکانات لازم برای دوچرخه‌سواران، می‌تواند یکی دیگر از جاذبه‌های تهران برای جذب ورزشکاران و گردشگران علاقه‌مند باشد. در کشورهای دیگر از امکاناتی مثل تله سیژ برای بالا بردن دوچرخه استفاده می‌شود اما در ایران انجام این کار نیاز به هماهنگی‌های زمانبر دارد. به‌عنوان مثال اگر امکان استفاده دوچرخه‌سواران تهرانی از تله‌کابین دربند برای بالا بردن دوچرخه فراهم شود، این محدوده هم به یکی از ظرفیت‌های شمال تهران برای دوچرخه‌سواری اندرود تبدیل می‌شود.»
- درمانگاه رایگان دوچرخه‌ها اینجاست
موج گرانی‌های اخیر به دوچرخه‌سواران هم رحم نکرده و علاوه بر گرانی دوچرخه، هزینه‌های تعمیرات آن هم به دغدغه اصلی دوچرخه‌سواران تبدیل شده است. اما اینجا در سرای چرخ، دوچرخه‌ها رایگان تعمیر می‌شوند و از آن مهم‌تر صاحبان دوچرخه‌ها یاد می‌گیرند در شرایط اضطراری گلیم خود را از آب بیرون بکشند. قاسمیان از آموزش‌های کاربردی این گروه داوطلبانه می‌گوید: «تعمیر دوچرخه هزینه زیادی دارد. از آن گذشته در شرایط اضطراری یک دوچرخه‌سوار باید از عهده تعمیرات جزئی دوچرخه‌اش برآید. اینجا در سرای چرخ، تعمیرات اولیه دوچرخه هم رایگان آموزش داده می‌شود. همین ایده تأثیر زیادی در افزایش تعداد شرکت‌کنندگان و ترویج فرهنگ دوچرخه‌سواری داشت.» قاسمیان از دیگر خدمات سرای چرخ می‌گوید: «یکشنبه‌ها در بوستان آب و آتش جلسات آمادگی جسمانی و حرکات اصلاحی برگزار می‌شود. جلسات هوازی در ارتفاعات شمال تهران و آموزش‌هایی مثل تعمیر و نگهداری دوچرخه، نکات ایمنی دوچرخه‌سواری شهری، مسیریابی درست و مناسب و... هم از دیگر فعالیت‌های گروه است که سرای چرخ میزبان آن است.»
- قبل از سفر کتاب می‌خوانیم
قاسمیان شیفته دوچرخه‌سواری در جاده‌های خوش منظره کشور است. همین علاقه به طبیعت اما زمینه‌ساز یک فعالیت آموزشی متفاوت دیگر در سرای چرخ شده است: «شنبه‌ها به پخش مستندهایی از طبیعت ایران و معرفی و خواندن کتاب‌هایی درباره طبیعت و طبیعتگردی اختصاص دارد. هدف ما این است که هر دوچرخه‌سوار به یک سفیر تمام‌عیار برای ترویج فرهنگ حفاظت از محیط‌زیست تبدیل شود. متأسفانه یکی از ضعف‌های گردشگری در ایران آسیب زدن به طبیعت است. تماشای این مستندها و مطالعه گروهی کتاب، پیش از آغاز طبیعتگردی و رکاب زدن در طبیعت اطراف تهران تأثیر زیادی در رعایت آداب سفر با دوچرخه در طبیعت دارد.» او از سفرهای گروهی اعضای سرای چرخ می‌گوید: «در سفرهای گروهی به استان‌های دیگر، هرکدام از دوچرخه‌سواران در جایگاه سفیر حفاظت از محیط‌زیست از ریختن زباله و آسیب زدن به طبیعت پرهیز می‌کنند. خوشبختانه دوچرخه‌سواران و طبیعت‌گردان دیگر هم با دیدن نظم و انضباط گروه با طبیعت دست دوستی داده‌اند.» قاسمیان از دیگر فعالیت‌های فرهنگی این گروه می‌گوید: «یکی از اهداف ما جلب حمایت از مؤسسات خیریه‌ای است که از معلولان نگهداری می‌کنند. تا امروز به نفع مؤسسه بچه‌های آسمان و مرکز نگهداری از کودکان معلول زعفرانیه رکاب زده‌ایم.»
- نکات طلایی دوچرخه‌سواری در شهر
دوچرخه‌سواری در شهر به همان اندازه که می‌تواند لذت‌بخش باشد و به رواج آن به محیط‌زیست کمک کند به همان مقدار هم آبستن خطرات فراوان است. شرکت‌کنندگان در کلاس‌های آموزش دوچرخه‌سواری شهروندی سرای چرخ پیش از هر چیز نکات طلایی دوچرخه‌سواری ایمن در شهر را یاد می‌گیرند. «محمد اسلامی» یکی از اعضای جدید گروه می‌گوید: «پیش از عضویت در سرای چرخ، حدود ۱۰ سال دوچرخه‌سواری می‌کردم و همه اطلاعاتم از این رشته به‌صورت تجربی به دست آمده بود، اما در سرای چرخ به‌صورت اصولی و علمی با نکات طلایی دوچرخه‌سواری در شهر، آسیب‌های جسمی احتمالی و نحوه پیشگیری از حوادث و... آشنا شدم. به‌عنوان مثال، یکی از اشتباهات رایج دوچرخه‌سواران در شهر که منجر به حادثه می‌شود، رعایت نکردن نحوه صحیح گردش به چپ و راست در تقاطع‌هاست. از آنجا که بیشتر علاقه‌مندان به دوچرخه‌سواری آموزش‌های لازم را در این موارد ندیده‌اند، بروز حادثه دور از انتظار نیست. در این کلاس‌ها نکات طلایی دوچرخه‌سواری در شهر را یاد گرفتیم که لذت رکاب زدن در شهر را هم دوچندان کرده است.»
هدف ما این است که هر دوچرخه‌سوار به یک سفیر تمام‌عیار برای ترویج فرهنگ حفاظت از محیط‌زیست تبدیل شود
۲۰۰ دوچرخه‌سوار علاقه‌مند در سرای چرخ دور هم جمع می‌شوند و از جلسات آموزش دوچرخه‌سواری شهروندی، تعمیر دوچرخه، کتابخوانی و... استفاده می‌کنند.
۶۰ دوچرخه در ۶ ماه اخیر به رایگان در سرای چرخ تعمیر شده و دوچرخه‌سواران شیوه تعمیر دوچرخه را هم در این جلسات آموزش دیده‌اند.
نظر شما